امروزه استفاده از دوربین مدار بسته رواجی گسترده یافته است. با توجه به پیشرفت روزافزون تکنولوژی و سبک زندگی، نیاز به نظارت بر امنیت افراد، اموال آنها و ساختمانها، بیش از پیش احساس میشود. برای بهینهسازی مخارج و استفاده از منابع و نیروی کار، سیستمهای نظارت تصویری به وجود آمدهاند. در چند دههی گذشته با پیشرفت قابلیتهای این سیستمها و دوربین های مدار بسته، استفاده از آنها بسیار رواج یافته، به طوری که مهمترین و پایهای ترین قسمت نظارتی در ساختمانها و اماکن عمومی محسوب میشوند. در این مقاله قصد داریم با بررسی کاربرد های سیستم نظارتی تصویری و با نگاهی به تاریخچه و آمار و ارقام مربوط به آنها، به بررسی کلیاتی مربوط به دوربینهای امنیتی و پیشرفتهای قابل توجه آن بپردازیم.
کاربردهای دوربین مداربسته
سیستمهای نظارت تصویری با استفاده از دوربین مداربسته و مانیتور کردن تصاویر، به منظور بهبود امنیت محیط به وجود میآیند. در این سیستمها تصاویر توسط دوربینهایی ضبط شده و پس از انتقال به دستگاه ضبطکننده، نگهداری میشوند و در یک اتاق مانیتورینگ تصاویر توسط کادر امنیتی مربوطه، بررسی میشوند. غالبا هدف از به کار گیری دوربین مدار بسته، نظارت و کنترل امنیتی بوده و در اماکن حساس استفاده میشود. این اماکن شامل بانکها، فروشگاهها، ادارات، بیمارستانها، فرودگاهها، ایستگاههای حمل و نقل، مدارس و مراکز آموزشی، مجتمعهای تجاری و تفریحی و همچنین دوربین های شهری و کنترل ترافیک میشوند. دوربینها داخل وسایل نقلیه مانند اتوبوس و قطار شهری نیز نصب میشوند. در دنیای مدرن، نظارت با استفاده از دوربین امنیتی از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. در سالهای اخیر دوربین های پوشیدنی نیز مخصوص مشاغل امنیتی مانند ماموران پلیس، معرفی و استفاده شدهاند.
دوربین مدار بسته در صنایع مختلف نیز با هدف جلوگیری از تماس کارگران با قسمتهای خطرناک و صرفهجویی در منابع و نیروی کار، باعث پیشرفت خطوط تولید شده است. در این صنایع تصاویر ضبط شده با دوربین به یک اتاق کنترل منتقل شده و توسط اپراتور، تحلیل و بررسی میشود. بنابراین، دادههای دوربین نظارت ویدئویی میتوانند به طور لحظهای مورد استفاده قرار گرفته و یا به صورت ذخیره شده و در صورت نیاز، استفاده شوند. روش نوینتر استفاده از دوربین، بهره بردن از دستگاههای ضبط ویدیویی دیجیتال (DVR) است که امکان ذخیرهسازی تصاویر تا چندین سال را با کیفیت و ویژگیهای مورد نیاز، فراهم میسازد. از دیگر قابلیتهای نوین دوربین امنیتی میتوان به سنسور های تشخیص حرکت، خواندن پلاک، تشخیص دما و آگاهسازی کاربر از خطرهای احتمالی اشاره کرد.
برای اولین بار در سپتامبر سال 1968 در شهر اولان ایالت نیویورک آمریکا، دوربین شهری در خیابان اصلی شهر و به هدف مبارزه با جرایم نصب شد. همچنین در سال 1973 نیز در میدان معروف تایمز، پلیس نیویورک از دوربین مدار بسته استفاده کرد. اگرچه در آن مقطع نصب دوربین مداربسته تاثیر بسزایی در آمار جرایم نداشت، اما در دههی 80 میلادی استفاده از دوربین امنیتی در سراسر ایالات متحده به منظور مبارزه با جرایم افزایش یافت. به عقیدهی پلیس تاثیر استفاده از دوربین و قیمت پایینتر آن در مقایسه با افزایش نیروی پلیس، باعث به صرفه بودن استفاده از این نوع سیستم نظارتی ویدئویی میشد. همچنین استفاده از دوربین مدار بسته در کسب و کار هایی که بیشتر در معرض تهدید امنیتی بودند نیز افزایش یافت. تا سال 1998، حدود سه هزار دوربین در بانکها و فروشگاههای شهر نیویورک نصب شده بود.
تاریخچه دوربین مداربسته
اولین دوربین مداربسته به حالت مکانیکی کار میکرد در سال 1927 توسط فیزیکدان و مخترع روس اهل اتحاد جماهیر شوروی سابق، لئون ترمین (Leon Theremin)، در شوروی ساخته شد. این دوربین که به سفارش سازمان کار و دفاع ساخته شده بود، از یک دوربین دستی فرستندهی امواج کوتاه و یک گیرنده تشکیل شده بود و قابلیت ایجاد تصاویری با رزولوشن حدود 100 ردیف را داشت. دوربین امنیتی اختراع شده توسط ترمین بعداً و به درخواست جوزف استالین در محوطه کاخ کرملین مسکو نصب شد تا بر بازدیدکنندگان نظارت ویدئویی داشته باشد. دوربین های مدار بسته دیگری که توسط شرکت زیمنس در آلمان نازی ساخته شده بود نیز در سال 1942 برای نظارت بر شلیک موشکهای وی-2 استفاده شدند. اولین دوربین مدار بسته استفاده شده در ایالات متحده وریکان نام داشت. این دوربین در سال 1949 معرفی شد. اطلاعات زیادی از دوربین وریکان به جز اینکه در تبلیغات آن گفته میشد که نصب آن نیازی به اجازه از دولت ندارد، در دسترس نیست.
دوربین های امنیتی اولیه نیاز به نظارت دائم داشتند، چرا که امکان ذخیرهسازی اطلاعات و بررسی مجدد وجود نداشت. این کار بعداً به کمک تجهیزات ذخیرهسازی فیلم ممکن شد. این تجهیزات از نوارهای مغناطیسی استفاده کرده و پس از پر شدن نیاز به تعویض داشتند. عملی که نیاز به مداخلهی دستی اپراتور داشته و وقتگیر و گران تمام میشد. به دلیل وجود این مشکلات و عدم دسترسی آسان، دوربین مدار بسته در آن دوران فراوانی چندانی نداشت. معرفی نوار کاست های VCR در دههی 70 میلادی و قابلیت پاککردن اطلاعات روی آنها باعث فراوانی استفاده از این دوربین شد. در دههی 90 میلادی نیز پیشرفت تکنولوژی، امکان ضبط همزمان توسط چند دوربین و همچنین ضبط سریع (Time Lapse) و ضبط حرکات صرف را ممکن کرد. این اتفاقات باعث صرفهجویی در هزینه و زمان شده و سرعت رواج دوربین امنیتی را بیش از پیش افزایش داد.
فراوانی در جهان
در حال حاضر تخمین زده میشود که بیش از 700 میلیون دوربین مداربسته در سرتاسر جهان مشغول ضبط تصاویرند. با توجه به جمعیت و تقاضای بالا در آسیا، 65 درصد از این دوربینها در این قاره بوده و حدود 54 درصد از کل دوربین های جهان نیز مربوط به کشور چین است. جمعیت زیاد، کنترل بالای امنیتی و سیستمهای نظارتی پیچیده دلیل وجود این تعداد بالا در چین بوده است. در حال حاضر تعداد زیادی از این دوربینها به قابلیت تشخیص چهره نیز مجهز شدهاند. با این وجود، تعداد دوربین های فعال در ایالات متحده آمریکا به نسبت جمعیت آن بیشتر است. پیشرفت چشمگیر تکنولوژی در سیستمهای نظارتی و امنیتی در سالهای اخیر باعث تحول در جلوگیری از وقوع جرایم شده است. روشهای نوین مانیتورینگ اجتماعی توانسته است آمار تخلفات را در سرتاسر جهان کاهش دهد.
در سال 2011 حدود 30 میلیون دوربین مدار بسته در ایالات متحده آمریکا مشغول به کار بود. استفاده از سیستم نظارت ویدئویی در آمریکا همیشه روشی رایج بوده، به طوری که در سال 1995 یک تولید کننده آمریکایی دوربین مدار بسته درآمدی 120 میلیون دلاری گزارش کرده است. پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر به برجهای دو قلوی مرکز تجارت جهانی در سال 2001، استفاده از دوربین در اماکن عمومی با احتمال حملات خطرناک مانند بانکها و فرودگاهها به منظور شناسایی فعالیتهای تروریستی افزایش بیشتری یافت. وزارت امنیت ملی آمریکا به شهرها برای استفاده از دوربین امنیتی تسهیلات ویژه میدهد. در سال 2009 حدود پانزده هزار دوربین در شهر شیکاگو فعال بود. سیستم نظارت ویدئویی شهر نیویورک نیز 6000 دوربین مدار بسته مرتبط با هم دارد. در منطقهی واشنگتن دیسی بیش از سی هزار دوربین فعال است که حدود شش هزار از آن در خطوط قطار شهری نصب شدهاند.
در سایر نقاط جهان نیز استفاده از دوربین مدار بسته با اقبال خوبی مواجه بوده و در حال افزایش نیز میباشد. در بریتانیا و در سال 2011 تعداد 1.85 میلیون دوربین نصب شده تخمین زده میشود. در این کشور اکثریت دوربینها توسط دولت کنترل نمیشوند و به بخش خصوصی تعلق دارند، به طوری که از این تعداد فقط 52 هزار دوربین به دولت مربوط است. در آمریکای لاتین به دلیل افزایش ناامنی، رشد دوربینهای امنیتی سرعت زیادی داشته است. روسیه اکثر دوربین های شهر مسکو را به فناوری تشخیص چهره با استفاده از الگوریتم شبکه عصبی مجهز کرده است. در کشور استرالیا در دههی گذشته تعداد دوربین های نظارتی با رشد دوبرابری، به یک میلیون عدد رسیده است. آلمان نیز از کشورهاییست که به نسبت جمعیت، از تعداد زیادی دوربین بهره برده و این عدد به 5.2 میلیون در سال 2019 میرسد.
استفادههای شخصی و خانگی از دوربین مداربسته
امروزه بسیاری از مردم در محل کار شخصی خود، شامل فروشگاهها، رستورانها و یا شرکتهای خدماتی، و همچنین در خانههای خود از دوربین استفاده میکنند.(برای اطلاعات بیشتر مقاله نصب دوربین مداربسته برای منزل را مطالعه کنید). وجود دوربین مداربسته به تنهایی میتواند باعث جلوگیری از وقوع جرم و سرقت شود. سارقان با دیدن دوربین و با علم به احتمال بالای شناسایی و دستگیری، از ارتکاب جرم صرف نظر میکنند. همچنین وجود دوربین مدار بسته در کسب و کار های شخصی و فروشگاهها باعث جلوگیری از سرقت و خرابکاری توسط افراد شده است. بسیاری از سارقان به دنبال خانههای بدون دوربین هستند که بتوان راحتتر و بدون شناسایی وارد آنها شد. به همین دلیل است که سیستم های نظارت ویدئویی و دستگاه دوربین استفاده شده در آنها را در حالتی مشخص و مسلط بر تمامی زوایا نصب میکنند. در بسیاری از اوقات نیز وجود دوربین نظارت ویدئویی در محل توسط برچسبهایی به اطلاع افراد میرسد.
علاوه بر پیشگیری از وقوع جرایم، دوربین مداربسته میتواند برای کنترل کارکنان و مشتریان توسط صاحبان کسب و کارها استفاده شود. به طور مثال مدیر یک فروشگاه میتواند با استفاده از دوربین مدار بسته آمار مراجعهی مشتریان و حضور آنها در قسمتهای مختلف فروشگاه را استخراج کند. دوربین های جدید قابلیت کنترل از راه دور و بررسی تصاویر با استفاده از تبلت و یا موبایل هوشمند را داشته و میتوان با اتصال به اینترنت به آسانی و از هرجا به تصاویر زندهی منزل یا محل کار، دسترسی داشت. همچنین بعضی از دوربینها به سنسورهای تشخیص حرکت مجهز بوده و میتوانند در صورت دیدن حرکت، فعال شده و به فرد مسئول یا حراست امنیتی محل هشدار دهند.
پیشرفتهای تکنولوژی در دوربین مدار بسته
امروزه با پیشرفت تکنولوژی، در قابلیتهای دوربینهای امنیتی نیز پیشرفتهای چشمگیری حاصل شده است که در ادامه به بررسی چند نمونه از آنها که باعث رواج بیش از پیش این سیستمها شده است را بررسی میکنیم.
کنترل به وسیله کامپیوتر
دوربین مداربسته کنترل شده توسط کامپیوتر قادر است اشیا را تشخیص داده و در زاویهی دید خود آنها را دنبال کرده و دستهبندی کند. آنالیز محتوایی ویدئو (VCA) به معنی بررسی فیلم برای تشخیص اتفاقات بر اساس دستهبندی اشیاست. از VCA میتوان برای تشخیص الگوهای غیر منتظره در یک محیط استفاده کرد. چنانچه در یک محیط و یک نمونه از جمعیت اتفاق ناهنجاری رخ دهد، دوربین آن را تشخیص داده و اعلام میکند. به طور مثال اگر شخصی در یک مکان بر خلاف جهت معمول حرکت کند (مثلا بر خلاف جمعیت در فرودگاه یا خارج شدن از یک ورودی در مکان عمومی) سیستم آن را تشخیص داده و هشدار میدهد. در آنالیز محتوایی ویدئو امکان دارد که خود دوربین مدار بسته آنالیز را انجام دهد یا اینکه در یک سرور مرکزی این آنالیز انجام شود. هر دوی این روشها مزایا و معایب خاص خود را دارد.
ذخیرهسازی تصاویر
نگهداری اطلاعات ضبط شده توسط دوربین مدار بسته هزینهبر بوده، ولی اقدامی لازم است. قبل از پیشرفت تکنولوژی و در دوربینهای مدار بسته اولیه باید تصاویر به صورت دائم توسط افراد دیده میشد چون که امکان بررسی مجدد آنها از روی حافظهی ضبط شده وجود نداشت. کیفیت و حجم تصاویر ذخیره شده و همچنین مدت زمان آن به عوامل مختلفی از جمله میزان فشردهسازی، تعداد فریم (تصویر های فیلم در یک ثانیه) و اندازهی تصویرها بستگی دارد. امروزه دستگاههای DVR (مخفف دستگاه ضبط تصویر دیجیتال) قابلیت ذخیرهسازی تصاویر در فرمتهای مختلف را دارند. فیلم ضبط شده تا مدت زمان مشخصی نگهداری شده و پس از آن میتوان آن را آرشیو کرده یا از روی دیسک پاک کرده تا فیلم جدید جایگزین آن شود. مقدار این زمان به نیاز سازمان مربوطه و دستگاههای ذخیرهسازی استفاده شده مربوط است.
دوربین مدار بسته تحت شبکه (IP)
نوع جدید و پیشرفتهتری از دوربین مداربسته، دوربینهای تحت شبکه هستند. تخمین زده میشود که برای اولین بار و در سال 2014 این دوربینها توانستند فروش بیشتری نسبت به دوربینهای آنالوگ داشته باشند. دوربین تحت شبکه از شبکهی اینترنت که توسط اکثر شبکههای محلی (LAN) استفاده میشود، بهره میبرد. همچنین کاربران میتوانند در صورت لزوم تصویر این نوع دوربین مدار بسته را از طریق اینترنت منتقل کرده و از روی گوشی موبایل هوشمند خود، از هر جایی که دسترسی به اینترنت دارند به صورت زنده مشاهده کنند. در استفادهی حرفهای و در امنیت زیرساختها از یک شبکه خصوصی یا VPN نیز استفاده میشود. دوربین تحت شبکه جزئی از اینترنت اشیاء (IoT) محسوب شده و از بسیاری از مزایای آن بهرهمند است. همچنین مخاطرات امنیتی مانند سایر دستگاههای تحت شبکه نیز در استفاده از دوربین تحت شبکه وجود دارد.
دوربین مدار بسته تحت شبکه نیز مانند دوربین مداربسته آنالوگ، بیشتر در سیستمهای امنیتی و به منظور نظارت تصویری مورد استفاده قرار میگیرد. به هر حال و بر خلاف آنها، نیاز به یک دستگاه ذخیرهسازی محلی نداشته و دسترسی به یک شبکه محلی کفایت میکند. بعضی از این دوربینها از یک دستگاه ضبط ویدئویی تحت شبکه (NVR) مرکزی برای ذخیرهسازی تصاویر و ایجاد هشدار استفاده میکنند، در حالی که سایر دوربین های تحت شبکه میتوانند بدون یک دستگاه مرکزی، تصاویر را مستقیما بر روی یک شبکه محلی یا از راه دور، ضبط کنند. اولین دوربین تحت شبکه توسط شرکت سوئدی اکسیس در سال 1996 معرفی شد.
شبکهی دوربین مدار بسته
دوربین های پرشمار در شهرهای بزرگ امروزه میتوانند با سایر دوربین های نصب شده در شهر توسط افراد دیگر، شبکهی گستردهای از سیستم نظارت تصویری را تشکیل دهند. به طور مثال در کلانشهر شیکاگوی آمریکا، از شبکهای از دوربین مدار بسته استفاده میکند، به طوری که دوربین های نصب شده توسط دولت با دوربین های خصوصی که در مقابل خانهها، مغازهها، رستورانها و حتی در اتوبوسها نصب شدهاند ترکیب شدهاند. در نتیجه شبکهی گستردهای از حدود پانزده هزار دوربین مداربسته به وجود آمده است. هر شخص نیز میتواند تصاویر دوربین خود را با محل فیلمبرداری در اختیار این شبکه قرار دهد. در صورت بروز هرگونه مخاطرهی امنیتی، سیستم میتواند به سرعت به تصاویر زنده از آن محل دسترسی داشته و برای اقدامات پیشگیرانه تلاش کند.
دوربین مدار بسته بیسیم (Wireless)
دوربین مدار بسته بیسیم نوع جدیدتری از دوربین تحت شبکه یا IP است، به طوری که میتواند تصاویر را به صورت سیگنالی به گیرندهی بیسیم ارسال کند. اکثر دوربین های بیسیم حداقل به یک کابل جهت تغذیه و رسیدن برق نیاز دارند و لفظ «بیسیم» مربوط به کابلهای مربوط به انتقال تصاویر و صدا میشود. هرچند بعضی از این دوربین های مدار بسته توسط باتری تغذیه شده و نیازی به سیم تغذیه هم ندارند. امروزه به دلیل قیمت پایین و نصب آسان، استفاده از دوربین بیسیم در استفادههای جزئی و کوچک گسترش یافته است. به هر جهت، دوربین های بیسیم به اندازه دوربین های عادی قابل اعتماد نیستند. در دوربین های بیسیم اولیه از تکنولوژی آنالوگ استفاده میشد، در حالی که در دوربینهای بیسیم جدید با استفاده از تکنولوژی دیجیتال، کیفیت تصویر، جلوگیری از مداخلات ناخواسته و همچنین امنیت تصاویر بهبود یافته است.
قابلیت دید در شب (Night-Vision)
این قابلیت به معنای قابلیت ضبط تصاویر در نور کم است. از آنجایی که در بسیاری از موارد دوربین های مدار بسته در مکانهای تاریک و خلوت، و همچنین در شب و به هنگام تعطیلی استفاده میشوند، قابلیت دید در شب برای این دوربینها قابلیتی ضروریست. بینایی چشم انسان به طیف نور مرئی محدود میشود و توانایی دیدن امواج فروسرخ و فرابنفش را ندارد. در بعضی از جانوران مانند میگو این طیف گستردهتر بوده و قابلیت تشخیص امواج فروسرخ و فرابنفش نیز وجود دارد. قابلیت دید در شب در دوربین مدار بسته نیز به همین معناست، دوربین دید در شب با تشخیص اشعهی فروسرخ (تصویرسازی گرمایی) و بهبود تصاویر میتواند در تاریکی تصاویر واضحی ضبط کند.
تشخیص حرارت
با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، لنز دوربینها با استفاده از اشعه IR به جای نور مرئی (ترموگرافی)، قادر به تشخیص حرارت محیط و تشکیل تصاویر بر اساس آن بوده است. با استفاده از این تکنولوژی در دوربین های مدار بسته، دوربین های ترمال (Thermal) به وجود آمدهاند از این قابلیت برای تشخیص مخاطرات احتمالی و همچنین تشخیص حضور افراد و وسایل نقلیه در ساختمانها در هنگام انجام عملیات امنیتی یا نجات استفاده میشود. دوربین ترمال میتواند در شرایط بد آب و هوایی و با دید ناکافی نیز حضور موجودات زنده را تا فاصلهی خوبی پیشبینی کند، به همین جهت در اماکنی که نیاز به کنترل امنیتی شدید دارند کاربرد دارد. از جمله کاربردهای این قابلیت میتوان به تشخیص دمای محیط صنعتی و پیشگیری از خطر، پیشبینی حضور افراد و همچنین تشخیص درجه حرارت بدن و تشخیص بیماری (مانند تشخیص تب از علائم بیماری کرونا ویروس جدید COVID-19) اشاره کرد.
استفاده از دوربین مداربسته ترمال با توجه به قیمت بالا، رزولوشن پایین و کاربری خاص آن، در مصارف عادی و خانگی بسیار محدود است و کاربرد آن بیشتر به مصارف صنعتی و امنیتی مربوط میشود. تصویری که دوربین ترمال تشکیل میدهد از اشعههای فروسرخ (Infrared) تشکیل میشود که نسبت به نور مرئی طول موج بلندتری داشته و در حالت عادی با چشم انسان قابل دیدن نیست. بنابراین تصویر وضوح عادی را نداشته و قابل استفاده برای شناسایی افراد نمیباشد؛ چرا که تصویر صرفا از روی درجه حرارت سطح بدن تشکیل شده است.
دزدگیر
از دیگر پیشرفتهای امنیتی در زمینه نظارت تصویری، ساخت دزدگیر اماکن است. دزدگیر اماکن امروزه انواع مختلفی داشته و در مدلهای بیسیم و باسیم موجود است. اساس کار دزدگیر به این صورت است که در هنگام خالی بودن مکان مورد نظر روشن میشود و در صورت تشخیص حرکت فعال شده و با فرد مسئول، صاحب محل یا پلیس تماس برقرار میکند. در کنار دزدگیر میتوان از دوربین نیز استفاده کرد تا هم بتوان تصویر زنده از محل را سریعا و از راه دور بررسی کرد، و همچنین جهت شناسایی و دستگیری فرد خاطی، از تصاویر بهره برد. دوربینهای مدار بستهای نیز وجود دارند که میتوانند در صورت تشخیص حرکت فعال شده و اقدام به تماس و فیلمبرداری کنند.
کلام آخر
میتوان گفت با وجود پیشرفتهای روزافزون سیستم نظارت ویدئویی، دوربین های مدار بسته به یک بخش حیاتی از پروژههای عمرانی در دنیای امروز تبدیل شدهاند. استفاده از این سیستمها علاوه بر صرفهجویی در مصرف منابع و نیروی انسانی، کیفیتی مثال زدنی و کاربریهایی غیر قابل جایگزین به ارمغان آورده است. استفادهی گسترده از دوربینهای مدار بسته توسط تمامی دولتا در سراسر جهان و همچنین در انواع ساختمانهای تجاری و مسکونی، گواهی بر این مسئله است. به همین دلیل انواع متنوعی از دوربین مدار بسته با قابلیتهای مختلف به وجود آمده است. دوربینهای بدون سیم، تحت شبکه، دید در شب، حساس به حرکت، حرارتسنج و ضد رطوبت از جمله امکاناتی است که برای رفع نیاز خاص مشتریان ارائه میشوند.
:: بازدید از این مطلب : 363
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0